Znamy nominacje do nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego za reportaż literacki

Pięć książek polskich reporterów znalazło się wśród 10 tytułów nominowanych w tym roku do Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego za reportaż literacki. 10 kwietnia poznamy pięciu finalistów, a 23 maja – nazwisko tegorocznego laureata nagrody.

W tym roku do nagrody zgłoszono 82 książki reporterskie. Wśród nich było 48 książek polskich autorów i 34 – reporterów zagranicznych. Książki zgłosiło 27 wydawców, najwięcej tytułów – 27 – przesłało wydawnictwo Czarne, specjalizujące się w książkach reporterskich.Jury nominowało do nagrody 10 książek. Są to:

  • W lesie wiedeńskim wciąż szumią drzewa” Elisabeth Asbrink (ze szwedzkiego przełożyła Irena Kowadło-Przedmojska, wyd. Czarne),
  • Zawsze piękne. Życie, śmierć i nadzieja w slumsach Bombaju” Katherine Boo (z angielskiego przełożyła Adriana Sokołowska-Ostapko, wyd. Znak),
  • Masakra w El Mozote. Opowieść o deprawacji władzy” Marka Dannera (z angielskiego przełożył Krzysztof Umiński, wyd. Wielka Litera),
  • Przez drogi i bezdroża. Podróż po nowych Chinach” Petera Hesslera (z angielskiego przełożył Jakub Jedliński, wyd. Czarne),
  • Trębacz z Tembisy. Droga do Mandeli” Wojciecha Jagielskiego (wyd. Znak),
  • Skrzydło Anioła. Historia tajnego ośrodka dla koreańskich sierot” Jolanty Krysowatej (wyd. Świat Książki),
  • Indie. Miliony zbuntowanych” V.S.Naipaula (przekład z angielskiego Agnieszki Nowakowskiej i Maryny Ochab, wyd. Czarne),
  • Zaczyn. O Zofii i Oskarze Hansenach” Filipa Springera (wyd. Karakter i Muzeum Sztuki Nowoczesnej),
  • Grecja. Gorzkie pomarańcze” Dionisiosa Sturisa (wyd. W.A.B.)
  •  „Jutro przypłynie królowa” Macieja Wasielewskiego (wyd, Czarne).

Jury nagrody jest rotacyjne – w tym roku przewodniczy mu Maciej Zaremba-Bielawski, szwedzki dziennikarz polskiego pochodzenia, autor m.in. książki „Higieniści”. W jury zasiadają poza nim Elżbieta Sawicka, Iwona Smolka, Olga Stanisławska i Piotr Mitzner. Sekretarzem jury jest Bożena Dutko.W tym roku wprowadzono zmianę w regulaminie nagrody. Dotąd jury miało możliwość uhonorowania tłumacza nagrodzonej książki, jeżeli była ona przekładem z innego języka. Od tegorocznej edycji nagrody jurorzy będą mogli nagradzać tłumacza dowolnej książki z finałowej piątki – niekoniecznie tłumaczenie reportażu laureata. Przewodniczący jury podkreślił na wtorkowej konferencji prasowej, że promowane będą przekłady z języków oryginalnych, choć jury dopuszcza możliwość wyjątków w przypadku przekładów z bardzo mało znanych języków.

1 marca 2014 roku, Jury 5. edycji Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego podczas przerwy w obradach. Od lewej: Piotr Mitzner, Bożena Dudko – sekretarz jury, Iwona Smolka, Olga Stanisławska, Elżbieta Sawicka i przewodniczący jury Maciej Zaremba Bielawski; Fot. Bartosz Bobkowski / Agencja Gazeta Fot. Bartosz Bobkowski / Agencja Gazeta
1 marca 2014 roku, Jury 5. edycji Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego podczas przerwy w obradach. Od lewej: Piotr Mitzner, Bożena Dudko – sekretarz jury, Iwona Smolka, Olga Stanisławska, Elżbieta Sawicka i przewodniczący jury Maciej Zaremba Bielawski; Fot. Bartosz Bobkowski / Agencja Gazeta
Fot. Bartosz Bobkowski / Agencja Gazeta

W kwietniu poznamy piątkę finalistów nagrody, a nazwisko jej tegorocznego laureata zostanie ogłoszone 23 maja, drugiego dnia Warszawskich Targów Książki, podczas uroczystej gali w Muzeum Historii Żydów Polskich.

Nagroda im. Ryszarda Kapuścińskiego za reportaż literacki obchodzi w tym roku pięciolecie swojego istnienia. Dlatego na finał nagrody zaproszono jej dotychczasowych laureatów. Jako pierwszy nagrodę otrzymał w 2010 roku francuski dziennikarz i korespondent wojenny Jean Hatzfeld za reportaż z Rwandy „Strategia antylop”. W drugiej edycji nagrody zwyciężyła Swietłana Aleksijewicz, autorka książki „Wojna nie ma w sobie nic z kobiety”, będącej zbiorem relacji kobiet-żołnierzy w Armii Czerwonej podczas II wojny. Trzecim laureatem był chiński dysydent Liao Yiwu, autor książki „Prowadzący umarłych”, a w zeszłym roku nagrodę otrzymał brytyjski reporter Ed Vulliamy za książkę „Ameksyka”. Większość dotychczasowych laureatów planuje przyjazd do Warszawy. Wezmą oni udział w panelu o 25-leciu polskiej niepodległości, zorganizowanym trzeciego dnia Warszawskich Targów Książki.

Tradycyjnie nagrodzie im. Ryszarda Kapuścińskiego za reportaż literacki towarzyszy konkurs edukacyjny skierowany do uczniów gimnazjów i liceów na pracę pisemną lub filmową inspirowaną książką „Busz po polsku” patrona nagrody. Zorganizowane zostaną też warsztaty reporterskie dla młodzieży, które poprowadzi Lidia Ostałowska.

Nagroda im. Ryszarda Kapuścińskiego jest formą wyróżnienia i promocji najwartościowszych książek reporterskich, które podejmują ważne problemy współczesności, zmuszają do refleksji, pogłębiają wiedzę o świecie innych kultur. Jej celem jest uhonorowanie Ryszarda Kapuścińskiego, wybitnego reportera, dziennikarza, publicysty i poety, najczęściej – obok Stanisława Lema – tłumaczonego polskiego autora.

Zwycięzca otrzymuje 50 tysięcy złotych, dla nagrodzonego tłumacza przeznaczono sumę 15 tys. zł. Organizatorami nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego za reportaż literacki są miasto st. Warszawai „Gazeta Wyborcza”.